در حالی که از ماهها پیش کارشناسان و ناظران انتظار داشتند استراتژی دولت جدید آمریکا در مورد افغانستان تشریح شود، سرانجام دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا استراتژی کاخ سفید را در ارتباط با افغانستان تشریح نمود.
ترامپ، برنامه‌های امریکا در مورد افغانستان را ۲۱ آگست در یک سخنرانی در آرلینگتون (محلی نزدیک واشنگتن) اعلام کرد. اشغال نظامی آمریکا در افغانستان از ۱۶ سال پیش تاکنون ادامه دارد و از زمان روی کارآمدن ترامپ، بحث و گفتگوهای زیادی پیرامون ادامه وضعیت نظامیان آمریکایی در افغانستان جریان داشت.
اعلام استراتژی با چند ماه تاخیر!
ترامپ از جنوری 2016 به طور رسمی وارد کاخ سفید شد و از آن زمان تاکنون و حتی پیش از آن بحث بر سر این موضوع که استراتژی ترامپ در مورد افغانستان چه خواهد بود، همواره جریان داشته است؟
توجه به رویکرد و برنامه ترامپ درباره افغانستان از آن رو حائز اهمیت است که وی بارها در دوره تبلیغات انتخاباتی خود با انتقاد از حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان، حتی از خروج آنها از افغانستان سخن گفته و از این روز با ورود به کاخ سفید توجهات بسیاری متوجه برنامه او در مورد افغانستان شد.
با این حال ترامپ استراتژی خود را در مورد افغانستان بسیار دیرتر از حد انتظار ارائه داد. تقریباً از زمان ورود او به کاخ سفید در 1 بهمن ماه 1395 تا 30 مرداد ماه 1396 که او استراتژی دولت آمریکا را در ارتباط با افغانستان اعلام کرد چیزی حدود 7 ماه زمان سپری شد و این تاخیر دیرهنگام باعث شده بود تا گمانه‌زنی‌ها پیرامون عدم وجود برنامه مشخص در دولت ترامپ درباره افغانستان قوت بگیرد.
با این حال اعلام استراتژی جدید آمریکا در افغانستان چندان هم بیارتباط با تحولات داخلی آمریکا نیست. سخنرانی ترامپ در مورد استراتژی جدید واشنگتن در افغانستان درست سه روز پس از برکناری استیو بنن، مشاور جنجالی او از کاخ سفید ایراد شد. بنن به عنوان استراتژیست ارشد دولت ترامپ از طرفداران سرسخت خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بود و سه روز پس از اخراج وی، رئیس جمهور آمریکا برخلاف نظرات بنن از ادامه حضور نظامی در افغانستان سخن گفت. حضوری که حتی بنا به گفته خود ترامپ نقطه پایانی برای آن مشخص نشده است.
براین اساس شاید تاخیر در ارائه استراتژی ترامپ در مورد افغانستان چندان هم بیارتباط با اختلاف نظر او با برخی مشاوران خود از جمله استیو ببن نبوده و ترامپ با برکناری بنن راه را برای اعلام استراتژی مورد نظرش در افغانستان (به معنای ادامه حضور نظامی در این کشور) هموار ساخته است.
چرخش ترامپ در استراتژی جدید آمریکا درباره افغانستان
استراتژی جدید آمریکا درباره افغانستان ارائه شده و ترامپ در سخنان خود از ادامه حضور نظامیان امریکایی در این کشور خبر داد. در واقع رویکرد رئیس جمهور امریکا در مورد ادامه حضور در افغانستان در حالی مطرح شده که او پیش از ورود به کاخ سفید، تقریباً همیشه یکی از منتقدان جدی حضور آمریکا در افغانستان بوده است. ترامپ در سال ۲۰۱۳ و همزمان با روزهایی که سرگرم تبلیغات انتخاباتی خود بود، در توییتر خود نوشت: از افغانستان بیرون خواهیم آمد. نیروهای ما از سوی افغان‌هایی کشته می‌شوند که ما آنها را آموزش می‌دهیم و میلیاردها دلار را در آنجا ضایع می‌کنیم. پس باید از افغانستان خارج شویم و آمریکا را بازسازی کنیم.
ترامپ همچنین در ششم اکتبر ۲۰۱۵ در گفتگو با سی ان ان گفت: آیا قرار است آمریکا برای ۲۰۰ سال دیگر در افغانستان باشد؟ چه می‌گذرد؟ ما با دخالت در افغانستان اشتباه بزرگی کردیم. ما کسانی را داشتیم که ادعای متفکر بودن داشتند ولی اصلا نمی‌دانستند چه کار می‌کنند و حالا هم آنجا آشفتگی کامل است. در این وضعیت ما احتمالا باید در افغانستان بمانیم؛ زیرا همه چیز فقط دو ثانیه بعد از خروج ما از هم می‌پاشد.
علاوه بر این موضع‌گیری‌ها، وجه بسیار چشمگیر استراتژی ترامپ در مورد افغانستان یک چرخش ۱۸۰ درجه‌ای در مورد چگونگی برخورد با جنگ افغانستان است. فراتر از حضور، ترامپ حتی برخلاف وعده‌های پیشین خود از افزایش شمار نظامیان امریکایی و اعزام نیروهای بیشتر به میدان جنگی افغانستان خبر داده است.
اکنون وی نه تنها از تصمیمات قبلی خود در مورد خروج از افغانستان با عقب نشینی کرده است، بلکه با افزایش نامشخص شمار سربازان آمریکایی در آن کشور، در عمل جنگ افغانستان را به مراحل نگران‌کننده‌تری خواهد کشاند که به واکنش شدیدتر گروه‌های شبه نظامی ضدبیگانه از جمله طالبان و سایر گروه‌ها منجر خواهد شد. براساس برخی آمار در حال حاضر بیش از 8 هزار نظامی آمریکایی در افغانستان به سر می‌برند که ترامپ تعداد آن را بیشتر خواهد کرد.
حتی تغییر سیاست و خلف وعده ترامپ در مورد استراتژی افغانستان از جانب خود وی هم تائید شده و او همزمان با اعلام برنامه‌اش در توجیه تداوم حضور نظامی در افغانستان گفته که در ابتدا می‌خواسته واحدهای نظامی آمریکا را از افغانستان خارج کند، اما سپس متقاعد شده که خروج سریع این نیروها می‌تواند، همچون در عراق، پیامدهایی منفی داشته باشد. ترامپ همچنین زمانی مشخص برای پایان مأموریت نظامی آمریکا در افغانستان را نیز نپذیرفته و می‌گوید، خروج واحدهای نظامی ایالات متحده از این کشور به میزان موفقیت مأموریت آمریکا بستگی دارد.
استراتژی برای افغانستان یا خط و نشان برای پاکستان!
آن چه در استراتژی جدید آمریکا در مورد افغانستان قابل توجه به نظر می‌رسد، تهدیدات علنی واشنگتن علیه پاکستان، همسایه جنوبی افغانستان است. به گفته ترامپ، خشکاندن ریشه‌های تروریسم در پاکستان، بخشی از برنامه آمریکا است چون به گفته او، هنوز تروریست‌ها در پاکستان پناه می‌گیرند. او گفته که آمریکا دیگر نمی‌تواند در برابر حضور تروریست‌ها در پاکستان ساکت بماند.
دونالد ترامپ همچنین در استراتژی خود در قبال افغانستان، خواستار همکاری بیشتر هند، به‌ویژه در عرصه کمک‌های اقتصادی در افغانستان شده است. این خواست ترامپ می‌تواند تهدید صریح علیه پاکستان تلقی شود، چون هند و پاکستان در تقابل جدی و رقابت سختی در منطقه به سر می‌برند و پاکستان نیز بارها افزایش حضور هند در افغانستان را تهدید علیه منافع ملی خود عنوان کرده است.
براین اساس دعوت آمریکا از هند برای حضور در پاکستان، در عمل هم می‌تواند به عنوان تهدید جدی علیه پاکستان تلقی شده و از طرف دیگر نوعی خط و نشان واشنگتن برای اسلام آباد به شمار می‌رود. این خط و نشان آمریکا علیه پاکستان بویژه در آن جا که ترامپ تاکید دارد دیگر نمی‌تواند در مقابل پاکستان ساکت بماند، مشخص‌تر میشود.
با این حال اعلام استراتژی جدید امریکا در مورد افغانستان نشان داد علیرغم آنچه تصور میشد ترامپ سیستم و رویکرد سیاسی مجزایی در مقایسه با روسای جمهور آمریکا دنبال خواهد کرد؛ اما در عمل او نیز ادامه دهنده راه گذشتگان خود است. در واقع حتی با وجود خواست ترامپ برای خروج از افغانستان که بارها پیش از رسیدن به مقام ریاست جمهوری از آن سخن می‌گفت، اما تاکید بر ماندن (در واقع تغییر و چرخش کامل سیاست ترامپ در مورد افغانستان در دوران ریاست جمهوری به نسبت دوران انتخاباتی) نشان داد ترامپ نیز به مانند بسیاری دیگر از رهبران سیاسی تنها مجری درخواست‌های ساختاری تحمیل شده است که حتی با انتخابات و خواست مردم تغییر نخواهد کرد.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/8233
تگ ها:
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
